C Vitamini Nedir?
C vitamini (askorbik asit), suda çözünebilen, güçlü bir antioksidan olan ve insan vücudu tarafından üretilemeyen bir vitamindir. Bu nedenle dışarıdan besinlerle ya da takviyelerle alınması gerekir.
C Vitamininin Faydaları
🛡️ Bağışıklık Sistemi Desteği
- Bağışıklık hücrelerinin aktivitesini artırır.
- Enfeksiyonlarla savaşma kapasitesini güçlendirir.
- Soğuk algınlığı süresini kısaltabilir.
✨ Antioksidan Etki
- Hücreleri serbest radikallere karşı korur.
- Yaşlanma sürecini yavaşlatmaya yardımcı olur.
- Oksidatif stresin neden olduğu kronik hastalıklara karşı koruyucu olabilir.
💉 Demir Emilimini Artırır
- Bitkisel kaynaklı (non-hem) demirin bağırsakta emilimini artırır.
- Özellikle vejetaryen/vegan bireyler için önemlidir.
🧬 Kollajen Üretimi ve Cilt Sağlığı
- Cilt elastikiyeti ve onarımı için gerekli olan kolajenin sentezine katılır.
- Yaraların hızlı iyileşmesini destekler.
- Ciltte leke ve kırışıklık oluşumuna karşı koruma sağlar.
🦷 Diş Eti ve Kemik Sağlığı
- Diş etlerinin sağlıklı kalmasına yardımcı olur.
- Skorbüt gibi C vitamini eksikliğine bağlı hastalıkların önlenmesinde kritik rol oynar.
C Vitamini Eksikliği Belirtileri
- Sürekli yorgunluk
- Diş eti kanamaları
- Ciltte kuruluk ve kolay morarma
- Bağ dokusunda zayıflama
- Enfeksiyonlara karşı dirençsizlik
- Yaraların geç iyileşmesi
Kimler Daha Fazla C Vitaminine İhtiyaç Duyar?
- Sigara kullananlar (C vitamini düzeyini düşürür)
- Kronik stres altında olanlar
- Enfeksiyon hastalığı geçirenler
- Cildi erken yaşlanan bireyler
- Yoğun egzersiz yapanlar
Günlük İhtiyaç ve Kaynaklar
- Günlük ihtiyaç: Kadınlar için 75 mg, erkekler için 90 mg (ABD NIH verisine göre).
- Besin kaynakları: Portakal, greyfurt, kivi, çilek, brokoli, kırmızı biber, kuşburnu.
- Takviyeler: Tablet, kapsül, efervesan, sıvı ve liposomal formlar şeklinde bulunabilir.
Kaynakça
- National Institutes of Health. (2021). Vitamin C: Fact Sheet for Health Professionals. Office of Dietary Supplements.
Erişim: https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminC-HealthProfessional/ - Carr, A. C., & Maggini, S. (2017). Vitamin C and immune function. Nutrients, 9(11), 1211.
https://doi.org/10.3390/nu9111211 - Pullar, J. M., Carr, A. C., & Vissers, M. C. M. (2017). The roles of vitamin C in skin health. Nutrients, 9(8), 866.
https://doi.org/10.3390/nu9080866